فرش گبه ماشینی
امسال یه سفر عالی رو در کنار خونوادم تجربه کردم. سفر به سراب؛ یه جای زیبا و بکر. اما این سفر یه ویژگی خاص داشت و اونم این بود که من؛کسی‌که اصلا دنبال تاریخ و هنر و این چیزا نبودم، در مورد یه فرش خیلی خوشگل با کلی اطلاعات پیدا کردم. اما چطوری؟ الان براتون میگم.
ما توی سفر یه سر به منطقه عشایر نشین رفتیم و اونجا یه خانومی رو دیدم که داشت روی یه دار قالی که روی زمین به حالت افقی بود با یه عشق و علاقه خاصی فرش می‌بافت.
خیلی زود از نگاه من کنجکاوی رو خوند و منو به نزدیک‌تر دعوت کرد. انگار آماده بود که شروع کنه به حرف زدن. به این میگن گبه، که هنر دست زنا و دخترای ایل و عشایره و یه بخشی از زندگی روزمره ما به حساب میاد. یه هنری که از گذشته‌های خیلی دور به ما رسیده.
اصل این برای باشت، گنبندان، سراب، چشم بلقیس، ده گنه، بوشهر و خیلی جاهای دیگه که الان اسمشو یادم نمیاد هست اما معروفترینشون فرش گبه شیرازه.
یه هنری که ازش به عنوان یه زیرانداز استفاده میشه. اما این روزا دستگاهایی اومده که بلای جون کار و هنر ما ایلاتیا شده. مثلا فرش گبه ماشینی که از حق نگذریمم سرعت تولیدشون بالاست و طرحای بهتر و جدیدتری میبافن و قیمت انواع گبه ماشینی ارزون‌تر از هنره دست ماست. اما منفرش گبه ماشینی رو هم دیدم، اونام مثل طرحای ما از سنت دور نشدن.
طریقه بافت گبه دستباف
اول، ما گبه‌بافا پشم به دست اومده از دام‌هارو به نسبت رنگ از هم‌دیگه جدا میکنیم و بعد روی دار قالی این چنینی با طرح و نقشی که از ذهنمون میاد شروع به بافت میکنیم. طرحارو از هرچی که اطرافمون میبینیم به تار و پود قالی میدیم. حتی یوقتایی که مثلا یه سری عشایر و غریبه برای یه مدتی به اینجا میان هم ما ازشون تاثیر میگیریم و به طرح و نقش فرشامون اضافه میکنیم.
گبه رو به اندازه‌های مختلف می‌بافیم و یوقتایی‌ام برای تکمیلش دوتا بافنده میان میشینن پای دار اما اون گبه‌های ماشینی این مشکلات رو نداره. خب معلومه که قیمت فرش گبه دستبافی که اینهمه سختی داره گرون‌تر میشه.
گاهی وقتام ما برای رنگ دادن به گبه‌ها، پشمارو با پوست میوه بلوط به رنگ قهوه‌ای درمیاریم یا با پوست انار قرمزشون میکنیم. از زاجم برای مشکی کردنشون بعضی وقتا استفاده میکنیم.
چقدر حرف زدنشش با اون لهجه شیرین برام جذاب بود و نفهمیدم چقدر زمان گذشته و من همینطور دارم بهش گوش میدم.